Tot aan mijn emeritaat (1 oktober 2022) werkte ik als gewoon hoogleraar aan de Gentse universiteit waar ik de opleidingsonderdelen Klinische psychodiagnostiek, Psychoanalytische psychotherapie en Cultuur- en Maatschappijkritiek doceerde. Sedert 2000 gaat mijn aandacht vooral naar het verband tussen maatschappelijke veranderingen en individuele aandoeningen. De combinatie tussen onderzoek en psychotherapeutische praktijk heeft mij overtuigd van de noodzaak om problemen bij het individu systemisch en biospsychosociaal te begrijpen en te behandelen. In de hedendaagse klinische praktijk ligt het accent heel sterk, vaak zelfs exclusief, op een farmacologische aanpak. Dit is wetenschappelijk, therapeutisch en ethisch onverantwoord en berust grotendeels op economische motieven. Vandaar dat ik achter de stichting PILL sta.
Ik ben Hoogleraar Innovatie in de Geestelijke Gezondheidszorg aan de Universiteit van Maastricht (vakgroep Psychiatrie en Neuropsychologie) en bij Mondriaan in Maastricht/Heerlen. Daarnaast ben ik gezondheidspsycholoog en adviseer ik de instelling en regio over zorginnovatie. Ook ben ik bestuurslid van het CCAF, (F)ACT-Nederland, GIP-Benelux, Hersteltalent en de Stichting Nieuwe GGZ. Verder ontwikkelde ik de PsyMate™ methodiek om het dagelijkse leven van mensen in kaart te brengen. En ben ik mede-initiatiefnemer van de Nieuwe GGZ beweging en het ecosysteem voor Mentale Gezondheid (GEM).
Optimale zorg ontstaat in co-creatie. Er bestaan in de ggz weinig behandelingen die altijd werken en dus noodzakelijk zijn. De meeste interventies zijn (in wisselende mate) de moeite waard om uit te proberen. De echte winst bestaat erin om samen zaken uit te proberen en hiervan gezamenlijk te leren. Dit geldt zeker ook voor medicatiegebruik en afbouw. Ik ben ervan overtuigd dat hulpverleners hier meer oog voor moeten hebben. Daarom steun ik de stichting PILL.
Ik ben psychiater en medisch afdelingshoofd van de afdeling psychiatrie in het UMC Utrecht. Daarnaast werk ik als wetenschappelijk directeur van kenniscentrum Phrenos en ben ik voorzitter van de kwaliteitsraad van het Zorginstituut. Vanuit al die verschillende perspectieven (micro, meso en macro) probeer ik bij te dragen aan het verbeteren van de zorg. Natuurlijk heb ik een sterk focus op de GGZ maar voor de hele zorg geldt dat er een heroriëntatie nodig is. Als we in de toekomst toegankelijke, betaalbare en kwalitatief goede zorg willen blijven realiseren zullen we in de samenleving dialoog op gang moeten brengen over onze kijk op ziekte en gezondheid en de sociaal-maatschappelijke impact die het huidige zorgstelsel heeft. Gezondheidszorg staat niet los van de samenleving maar zou er onderdeel van moeten zijn. Dat vraagt om een ‘growth mindset’ waarmee ik wil zeggen dat we allemaal bereid moeten zijn ons eigen perspectief aan te passen in het belang van het collectief en ook dat we simpel lineair denken loslaten en leren omgaan met complexiteit. Om de dialoog in de samenleving te voeden schreef ik het boek ‘mensen zijn ingewikkeld’, een pleidooi voor het loslaten van model denken en accepteren van de werkelijkheid.
Ik steun stichting PILL omdat ook het voorschrijven van medicatie niet een simpele lineaire handeling is maar een proces van zorgvuldige gezamenlijke afweging waarbij je steeds kijkt naar alternatieven.
Minder pillen, betere zorg!
Een ggz met minder psychofarmaca, hoe krijgen we dit voor elkaar?
Symposium voor professionals in de zorg en andere belangstellenden.
Met: Jim van Os, Remke van Staveren, Floortje Scheepers, Gemma Blok, Ewout Kattouw en anderen.
